Wanneer je ouder wordt en je de leefomstandigheden wat minder naar je hand kunt zetten, hoe kijk je dan naar je persoonlijke ontwikkeling? En in verbinding met anderen?

In een dialoog met senioren die al jaren initiatieven en activiteiten ondernemen waarmee direct of indirect invulling gegeven wordt aan dit vraagstuk, komen we tot inzichten die anderen kunnen inspireren.  “Het is toch ook gewoon goed om dingen te mogen ‘afwikkelen’ in het leven. Hoe voorkomen we dat de focus op persoonlijke ontwikkeling een nieuw dogma wordt? Een almaar groeiend aanbod van ‘leuke dingen’ doen, gaat toch ook aan veel mensen voorbij.”

Onder leiding van Marjan en Ruby die een masteropleiding Urban Management volgen aan de Hogeschool van Amsterdam komt het gesprek op gang.

Carmen, Deborah, Fenna, Joke, Marcella, Marita en Renee zetten zich al jaren in voor senioren ontwikkeling, activiteiten, nabuurschap en meer. Verder nemen deel: Wanda van Burennetwerk, Femke van UP! en Jeroen van Coloci, samen met Joke initiatiefnemer van Goed voor Senioren.


 

Door een tekening te maken over hoe je naar de eigen ontwikkeling kijkt, maken we kennis met elkaar en komt het gesprek op gang.

Over mee (mogen) blijven doen in de wereld, voortdurende interactie en gebruiken wat je geleerd hebt. Samenhang van lichaam en geest, in harmonie zijn met jezelf en je omgeving. Niet vergeten je eigen slingers op te hangen, zonder dat het dogma wordt. Het is toch ook gewoon goed om dingen te mogen ‘afwikkelen’ in het leven.

Over ‘learn, earn en return’ en daardoor altijd in contact met anderen met zijn; als je jong bent leer je voornamelijk, daarna verdien je en in de later fase geef je terug. Iedere keer een ander motief voor samen zijn.

Daarmee wordt als vanzelf een tweede onderwerp aangesneden. Wat kun je samen doen aan ‘zelfontwikkeling’.

Een hele reeks van initiatieven gaan over de tafel. Ze laten zien dat deze mensen niet afwachten maar samen met anderen actief zijn. Een vorm van ‘return’ die ze helpt ook zelf verder te komen, mee te blijven doen.

Een mooi voorbeeld van activiteiten in de buurt zijn de nieuwe contacten en het ontstaan van vormen van sociale cohesie. Precies voldoende om iemand die je enkele jaren daarvoor niet zou kennen, nu op een heel bijzondere manier te helpen met een zorgvraag >>

Maar niet iedereen zal zelf vanuit een intrinsieke eigen of gedeelde motivatie zelf initiatief nemen en een beweging op gang brengen op basis van wederkerigheid met anderen.

Er zijn steeds meer publieke en private organisaties die gericht op senioren ‘participatie’ activiteiten aanbieden. Mensen verleiden die pas meedoen als ze het aangeboden krijgen of (bijna) gratis kunnen consumeren. Denk aan de activiteiten van Femke en UP!.

Of het ‘Lang leve de kunst fonds’.  Vooropgesteld dat deze een bijzonder goed doel nastreeft, soms schiet het door in het ‘succes’ van één bepaalde thema of in de claim op impact ervan. Waardoor (onbedoeld) andere organisaties met middelen voor dit zelfde ‘succesnummer’ gaan. 

Dan nog, of misschien wel mede daardoor, blijft er een grote groep over die niet aangeraakt wordt en geen kans zien om mee te blijven doen.  

Wanda van Burennet geeft enkele sprekende voorbeelden van deze ‘derde’ groep senioren. Hoe kom je er achter wat iemand graag zou willen? Gewoon een keer naar de markt gaan met een beetje hulp. Zo voor de hand liggend, maar voor veel mensen is het niet zo eenvoudig om zich te uiten. En iemand vinden die daarbij helpt en dan misschien een wederkerigheid kan ervaren.

Dat begint dus niet met een term als ‘zelfontwikkeling’, die is meer voor de wetenschap. We zoeken naar heldere woorden. Wat zet jou aan? Of door welke boodschap worden anderen aangeraakt?

Gewoon jezelf blijven, ook als omstandigheden veranderen, je verwachtingen moet bijstellen en een nieuwe situatie accepteren. Dat lukt altijd beter samen met anderen. Daar kun je best wat hulp bij gebruiken.

Hulp die begint met ‘leren vragen’. Dit gaat eigenlijk voor iedereen op! Maar als we meer oog willen hebben voor de minder zelfredzamen, de groep die niet zomaar op een door anderen bedacht aanbod in (kan) gaan, is het zaak dat we gaan leren inzetten, op ‘leren vragen’. Wat zou jij vandaag willen doen, waardoor je jezelf kan zijn. Wat zou je niet meer willen (afwikkelen) en wat nog wel?  En misschien komt daarna nog wel iets wat je nog nooit eerder gedaan hebt.

Het gesprek van 2 uur vloog om. Er is veel uitgewisseld, iedereen stak er iets van op. 

Een goede basis voor Margot en Ruby om met hun onderzoek verder te gaan. Op weg naar een verbinding met de ‘derde groep’, waarvoor ondanks al het aanbod het niet zomaar lukt om gewoon jezelf te blijven, samen met anderen.

En voor Joke om te bezien of we aan dit thema in 2020 een symposium kunnen wijden.